16 Σεπ 2025

Διαχείριση χρόνου

Μια απαραίτητη δεξιότητα για τα παιδιά

Του Θεόδωρου Μπαρή
Προϊστάμενος Επιστημονικής Παιδαγωγικής Καθοδήγησης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Περιφερειακής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης Δυτικής Ελλάδας

Μια νέα σχολική χρονιά ξεκινά και οι στόχοι, οι προσδοκίες και οι υποχρεώσεις που τη συνοδεύουν απαιτούν χρόνο. Ο χρόνος είναι πολύτιμος, ωστόσο για πολλούς ανθρώπους συχνά αποδεικνύεται ελάχιστος. Έχουν να προλάβουν τόσα πράγματα, που δύσκολα τα καταφέρνουν.

Ιδιαίτερα τα παιδιά εργάζονται πολύ σκληρά, αφού το πρωί πηγαίνουν στο σχολείο και την υπόλοιπη μέρα ασχολούνται με τη μελέτη των μαθημάτων τους και εξωσχολικές δραστηριότητες. Δυστυχώς, ένας μεγάλος αριθμός μαθητών δυσκολεύεται να ανταποκριθεί επαρκώς στις αυξημένες σχολικές και εξωσχολικές υποχρεώσεις του και κάθε μέρα δίνει μάχη με τον χρόνο.

Σύμφωνα με διάφορες έρευνες, τα παιδιά που μαθαίνουν να διαχειρίζονται τον χρόνο τους από μικρή ηλικία τείνουν να έχουν περισσότερες σχολικές και ακαδημαϊκές επιτυχίες, καθώς και να είναι πιο επιτυχημένοι επαγγελματίες αργότερα.
Η κακή διαχείριση του χρόνου μειώνει τις ώρες της ξεκούρασης και του ελεύθερου χρόνου και αυξάνει το άγχος. Κατά κανόνα, μάλιστα, οδηγεί μακροπρόθεσμα σε αρνητικά αποτελέσματα και στην ανάπτυξη μιας αγχώδους ή ανώριμης προσωπικότητας.
Η σωστή διαχείριση του χρόνου, από την άλλη πλευρά, συμβάλλει στη μείωση του άγχους και μας κάνει αξιόπιστους απέναντι στους άλλους.

Η διαχείριση του χρόνου είναι μια δεξιότητα που μπορεί να διδαχτεί. Όσο πιο νωρίς γίνει αυτό τόσο πιο γρήγορα θα μάθει το παιδί να λειτουργεί υπεύθυνα και ανεξάρτητα, αποκτώντας αυτονομία και εμπιστοσύνη στον εαυτό του.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως ότι ο αυθορμητισμός και η ξεγνοιασιά αποτελούν αναπόσπαστα χαρακτηριστικά της παιδικής ηλικίας και δεν προτείνουμε να καταπνιγούν από ένα αυστηρά καθορισμένο πρόγραμμα. Ωστόσο, κάποιες βασικές στρατηγικές προγραμματισμού μπορεί να είναι βοηθητικές για να αντιμετωπίσουν τον καθημερινό φόρτο μίας ζωής γεμάτης σχολικές και εξωσχολικές δραστηριότητες.

Τεχνικές

Ο χρόνος που απομένει μετά το σχολείο πρέπει να κατανέμεται σοφά σε τρία μέρη: ξεκούραση, παιχνίδι και μελέτη. Ενδεικτικά, μερικές απλές τεχνικές στις οποίες κάθε παιδί μπορεί να εκπαιδευτεί:

1. Αποτελέστε πρότυπο για τα παιδιά. Οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί αποτελούμε πρότυπα μίμησης, με τα οποία τα παιδιά ταυτίζονται, υιοθετώντας τις συνήθειες και τις συμπεριφορές μας. Η εικόνα ενός γονέα ή ενός εκπαιδευτικού αναβλητικού, που ποτέ δεν προλαβαίνει, που χαρακτηρίζεται από έλλειψη οργάνωσης και διεκπεραιώνει τις δουλειές του την τελευταία στιγμή ή τρέχει και αγχώνεται με τον χρόνο (που ποτέ δεν έχει) ασκεί αρνητική επιρροή στα παιδιά, τα οποία πολύ πιθανόν να υιοθετήσουν ανάλογη συμπεριφορά.

2. Μάθετε στα παιδιά να θέτουν προτεραιότητες και να τις ιεραρχούν. Βοηθήστε τα να τις ορίσουν, εξηγήστε τους τη σημασία τους. Ενθαρρύνετέ τα να σκεφτούν τις επιλογές που έχουν, ώστε να διαχειριστούν καλύτερα τον χρόνο τους. Δημιουργήστε μαζί τους μια λίστα όπου θα καταγράφουν ποια πράγματα μέσα στη μέρα είναι πιο σημαντικά και πρέπει να γίνονται πρώτα.

Μια ιδέα είναι να κατηγοριοποιούν τις δραστηριότητές τους, και κυρίως τη μελέτη τους, ως σημαντικές, επείγουσες ή και τα δύο. Σταδιακά τα παιδιά θα αρχίσουν να αντιλαμβάνονται πόσος χρόνος απαιτείται προκειμένου να μπορούν να ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους.

3. Βοηθήστε τα παιδιά να μάθουν να κατανέμουν μια σύνθετη δουλειά σε μικρότερα μέρη, δουλεύοντας ένα κάθε φορά. Η τεχνική αυτή είναι ιδιαίτερα εποικοδομητική για τη μελέτη των παιδιών, καθώς συμβάλλει στην εξοικονόμηση πολύτιμου χρόνου.

Διδάξτε τα πώς να επιμερίζουν σύνθετες εργασίες ή την προετοιμασία για επαναληπτικά διαγωνίσματα σε μικρότερα κομμάτια και να προγραμματίζουν αναλόγως. Κατανοώντας ότι κάθε δραστηριότητα αποτελείται από μικρότερες, η ολοκλήρωσή της μοιάζει ευκολότερα διαχειρίσιμη.

4. Ενθαρρύνετε τα παιδιά να ξεκινούν το διάβασμα από τα μαθήματα που τα δυσκολεύουν και δεν τους αρέσουν, ώστε αργότερα, που θα νιώσουν κόπωση, να μπορούν να ασχοληθούν με τα λιγότερο απαιτητικά μαθήματα. Εναλλακτικά, μπορούν να τοποθετούν το βιβλίο του μαθήματος που ολοκλήρωσαν μέσα στην τσάντα τους. Με αυτόν τον τρόπο θα βλέπουν τη λίστα να μικραίνει και θα νιώθουν ικανοποίηση που καταφέρνουν να ολοκληρώνουν τα καθήκοντά τους.

Επιπλέον, είναι σημαντικό να κάνουν μικρά διαλείμματα κατά τη διάρκεια της μελέτης, ώστε να προλαβαίνουν να αφομοιώνουν όσα διαβάζουν.

5. Μάθετε τα παιδιά να δημιουργούν αρχικά έναν εβδομαδιαίο και στη συνέχεια ημερήσιο προγραμματισμό αξιοποιώντας το ημερολόγιο, όπου θα καταγράφουν όλες τις υποχρεώσεις που πρέπει να διεκπεραιώσουν (μελέτη, εξωσχολικές δράσεις). Κάθε φορά που ολοκληρώνουν μία δραστηριότητα μπορούν να τη διαγράφουν. Με τον τρόπο αυτό θα έχουν εικόνα για τον αριθμό των υποχρεώσεων που πρέπει να φέρουν σε πέρας κάθε μέρα.

6. Ενθαρρύνετε τα παιδιά να καταμετρούν τον χρόνο που αφιερώνουν στη μελέτη τους. Θέστε ως προτεραιότητα την αποτελεσματική και γρήγορη ολοκλήρωση των εργασιών τους, ορίζοντας σε κάποιες περιπτώσεις (από κοινού με τα παιδιά) συγκεκριμένο χρόνο για την ολοκλήρωση μιας συγκεκριμένης εργασίας (π.χ. 30 λεπτά). Με αυτόν τον τρόπο θα αποφεύγουν να σπαταλούν τον χρόνο τους και να αποσπάται η προσοχή τους.

7. Επιβραβεύστε τις προσπάθειες που κάνουν τα παιδιά και επιμείνετε σε αυτές ακόμη και όταν δεν ακολουθούν ακριβώς αυτά που είχαν προγραμματίσει.

8. Επιλέξτε τις εξωσχολικές δραστηριότητες που πραγματικά ενδιαφέρουν τα παιδιά χωρίς να τα «φορτώνετε». Διαφορετικά τούς αφαιρείτε τη δυνατότητα να διαχειριστούν τον συχνά λιγοστό ελεύθερο χρόνο που έχουν με βάση τις δικές τους ανάγκες και επιθυμίες.

9. Ακολουθήστε σταθερό πρόγραμμα ύπνου και διατροφής. Τα παιδιά χρειάζονται ποιοτικό και ποσοτικό ύπνο, για να μπορέσουν να ανταποκριθούν την επόμενη μέρα στις υποχρεώσεις τους. Η έλλειψη ύπνου προκαλεί εκνευρισμό κι έλλειψη συγκέντρωσης.

Σε κάθε περίπτωση, δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η σωστή διαχείριση του χρόνου σημαίνει να μένει χρόνος ελεύθερος για ξεκούραση, χαλάρωση και παιχνίδι. Το τελευταίο, άλλωστε, δεν αποτελεί πολυτέλεια για το παιδί αλλά ανάγκη.

Ελεύθερος χρόνοςΣχολική λειτουργία

13 Σεπ 2025

Κατ’ οίκον εργασίες

Οι φωτοτυπημένες εργασίες πρέπει να περιορίζονται στο ελάχιστο δυνατό. Κάθε χρόνο, στην αρχή του σχολικού έτους, το Υπουργείο Παιδείας εφιστά την προσοχή σε δύο παλαιότερες εγκυκλίους του.


Δείτε τες στις αναρτήσεις που ακολουθούν:


Σχολικά μαθήματα
ΕΙΚΟΝΑ: familylifestyle.net

31 Ιουλ 2024

Πέντε τρόποι για να καθυστερήσετε την αγορά κινητού

Είναι πια πολύ δύσκολο να αποφύγει κανείς τη συζήτηση για αγορά έξυπνου τηλεφώνου με ένα παιδί που πηγαίνει στο δημοτικό. Άλλωστε, πολλοί γονείς ενδίδουν για λόγους ασφαλείας ή επειδή τα υπόλοιπα παιδιά της τάξης έχουν κινητό.

Δεδομένου όμως ότι η επαναλαμβανόμενη χρήση σμάρτφον (smartphone) συνδέεται με αρνητικές εξελίξεις στην ψυχική υγεία των παιδιών, ιδίως όσων το αποκτούν πριν την ηλικία των δέκα ετών, πολλοί γονείς αντιστέκονται όσο μπορούν και αποφεύγουν να ενδώσουν στις εκκλήσεις των παιδιών που ζητούν κινητό από τα πρώτα κιόλας χρόνια του δημοτικού.


Η Kathleen Pike και o Zach Rausch δίνουν μέσω του CNBC τις εξής πέντε συμβουλές:

1. Συντονιστείτε με τους άλλους γονείς

Αν είστε ο μοναδικός γονιός στην τάξη ή την παρέα που αρνείται να πάρει σμάρτφον, αυτό μπορεί να απομονώσει και εσάς και το παιδί. Αν οργανωθείτε νωρίς με τους υπόλοιπους γονείς στην τάξη ή στον στενό κύκλο του παιδιού, θα είναι ευκολότερο να του εξηγήσετε γιατί καθυστερεί η αγορά του κινητού μέχρι π.χ. το γυμνάσιο ή το λύκειο.

Όταν κανένας άλλος στην τάξη δεν έχει κινητό, είναι πολύ πιο εύκολο και για το παιδί σας να μην έχει.

2. Βρείτε εναλλακτικές πηγές ψυχαγωγίας

Η παιδική ηλικία στρέφεται πια αρκετά γύρω από την ψυχαγωγία στις οθόνες και στο σπίτι, αντικαθιστώντας την παλαιότερη συνήθεια του παιχνιδιού σε εξωτερικούς χώρους, όπου τα παιδιά ανέπτυσσαν την ανεξαρτησία τους, συζητούσαν, έπαιζαν, έπαιρναν ρίσκα —χαρακτηριστικά κρίσιμα για την ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους.

Έτσι, είναι πολύ σημαντικό για τους γονείς όχι μόνο να αφαιρούν την τεχνολογία από τη ζωή του παιδιού, αλλά και να φροντίζουν να υπάρχει μια κατάλληλη εναλλακτική πηγή ψυχαγωγίας. Για παράδειγμα, μία ομάδα ενηλίκων μπορεί να οργανώνει play dates μία φορά την εβδομάδα σε διαφορετικά σπίτια και τοποθεσίες.

3. Ξεκινήστε την κρίσιμη συζήτηση νωρίς

Η συζήτηση για τα σμάρτφον πρέπει να γίνει νωρίς, ώστε να μην αποτελέσει έκπληξη για το παιδί. Είναι ευκολότερο να αποχωριστεί την ιδέα του κινητού αν έχει καταλάβει τα κίνητρα του γονιού του.

Το να δίνει κανείς κινητό σε ένα παιδί που βαριέται σαν μορφή ψυχαγωγίας μπορεί να μετατραπεί σε σοβαρό πρόβλημα. Το παιδί δεν αναπτύσσει τις δεξιότητες που χρειάζονται για να ξέρει τι να κάνει όταν βαριέται, όπως να κάθεται ήσυχο και να φαντάζεται ή να εξερευνά και να αναρωτιέται για τα πράγματα γύρω του.

4. Γίνετε πρότυπο καλής χρήσης του κινητού

Τα παιδιά βλέπουν, μαθαίνουν και μιμούνται συμπεριφορές από τους γονείς τους, επομένως είναι σημαντικό να επιδείξετε σωστή χρήση των κινητών σας. Εάν το βράδυ χαζεύετε στο κινητό επειδή βαριέστε, το παιδί σας το βλέπει. Ή στο φαγητό: τα κινητά μακριά.

5. Βάλτε ισχυρά όρια

Το παιδί σας είναι πολύ πιθανό να διαμαρτυρηθεί έντονα αν αρνηθείτε να του πάρετε κινητό. Λογικά δε θα πρόκειται για ήρεμη συζήτηση, είναι όμως σημαντικό να μην ενδώσετε. Θα δίνατε ποτέ στο παιδί σας τσιγάρα ή αλκοόλ εάν το ζητούσε; Αν η απάντηση είναι όχι, τότε η ίδια λογική πρέπει να εφαρμοστεί και στην αγορά του κινητού.

Διαδίκτυο – Οθόνες

21 Ιουλ 2024

15 Ιουν 2024

Οι διεθνείς αρχές ηθικής για όσους εργάζονται με παιδιά και εφήβους

Από το Διεθνές Δίκτυο για την Υποστήριξη Παιδιών και Εφήβων

Είναι επαγγελματική ευθύνη κάθε επαγγελματία που δουλεύει με παιδιά και εφήβους:

1 Να σέβεται κάθε παιδί και έφηβο και να αναδεικνύει τον ρόλο του ως αυτόνομο άτομο, ως μέλος της οικογένειάς του και ως μέλος της κοινότητας στην οποία ζει.

2 Να σέβεται τη σχέση του παιδιού και του εφήβου με τους γονείς, τα αδέλφια, τα άλλα μέλη της οικογένειας και τους σημαντικούς άλλους στη ζωή του, λαμβάνοντας υπόψη τους δεσμούς του με αυτούς και τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις στις μεταξύ τους σχέσεις.

3 Να διευκολύνει τη βέλτιστη ανάπτυξη και καλλιέργεια κάθε παιδιού και εφήβου, ώστε να φτάσει το μέγιστο δυναμικό του σε όλους τους τομείς της ζωής του.

4 Να βοηθά κάθε παιδί και έφηβο για τους οποίους έχει ευθύνη με το να προλαμβάνει, όπου είναι δυνατό, ενδεχόμενες δυσκολίες και με το να τους προστατεύει, να τους φροντίζει και να επιλύει τα προβλήματα που προκύπτουν.

5 Να χρησιμοποιεί τις πληροφορίες που γνωρίζει με τρόπο που να διαφυλάσσει την ιδιωτικότητα του παιδιού και εφήβου, διατηρώντας την εμπιστευτικότητα, όπου είναι απαραίτητο, και να σέβεται το δικαίωμα των παιδιών και εφήβων να ενημερώνονται για τα θέματα που τους αφορούν.

6 Να αντιτίθεται σε κάθε μορφή διάκρισης, καταπίεσης και εκμετάλλευσης των παιδιών και εφήβων και να διαφυλάττει τα δικαιώματά τους.

7 Να διατηρεί την προσωπική και επαγγελματική του ακεραιότητα, να αναπτύσσει δεξιότητες και γνώση, ώστε να εργάζεται με επάρκεια. Να συνεργάζεται με τους συναδέλφους, να αξιολογεί την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και να συμβάλλει στην ανάπτυξη αυτών και των πολιτικών σχετικά με τη υποστήριξη και τη φροντίδα των παιδιών και εφήβων.

Όλες οι άλλες κατευθύνσεις οι οποίες αφορούν την εργασία με παιδιά και εφήβους προκύπτουν από τις παραπάνω επτά αρχές.


Εκπαίδευση
ΠΗΓΗ: childhub.org

Διαβάστηκαν περισσότερο την τελευταία εβδομάδα: