2 Σεπ 2019

Τα «βαρέα και ανθυγιεινά» των μαθητών

Μαθητές της Α΄ Δημοτικού με προβλήματα αϋπνίας; Δεκάχρονα παιδιά με κόπωση; Κι όμως, στους παιδοψυχολόγους παραπέμπονται σήμερα παιδιά με τέτοιου είδους «ενήλικα» συμπτώματα. «Τα τελευταία χρόνια το πρόβλημα είναι πολύ έντονο», λέει η ψυχολόγος με ειδίκευση στη συμβουλευτική γονέων Βεατρίκη Γληνού. «Προσωπικά έχω πολλά περιστατικά παιδιών ακόμα και Α΄ και Β΄ Δημοτικού που μου παραπέμπονται με αίτημα την ανακούφιση συμπτωμάτων ό­πως αϋπνία, νευρικότητα, κόπωση, ευερεθιστότητα. Αφού αποκλείσουμε παθολογικούς παράγοντες, παρατηρούμε ότι πολύ συχνά αποτελούν συμπτώματα στρες». Ό­πως λέει, πρόκειται για στρες που πηγάζει από το υπερφορτωμένο τους πρόγραμμα.

Καθημερινότητα ενηλίκου

«Ιδίως στο δημοτικό, τα παιδιά μετά το σχολείο κάνουν δύο ξένες γλώσσες, δύο αθλήματα, δύο μουσικά όργανα. Χάνουν την παιδικότητά τους και μπαίνουν σε μια καθημερινότητα ενηλίκου. Τα παιδιά προσπαθούν να τα πηγαίνουν καλά σε πάρα πολλά πράγματα ταυτόχρονα, το οποίο τους προκαλεί στρες που δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν. Προσπαθούν να είναι σωστά και να μην παραπονιούνται, αλλά αργά ή γρήγορα θα αντιδράσουν. Θα υπάρξουν εκρήξεις θυμού, άγχος, προβλήματα στις σχέσεις της οικογένειας. Μπορεί οι αντιδράσεις στη συνέχεια να γενικευθούν. Το παιδί να μη θέλει να πάει καθόλου σε δραστηριότητες, να βγάλει επιθετικότητα ή θυμό».



Εξωσχολικές δραστηριότητες μαζί με τους γονείς

Οι ειδικοί απευθύνονται στους γονείς, ζητώντας τους να αφήσουν ελεύθερο χρόνο στα παιδιά τους. «Δυστυχώς, βλέπουμε ότι οι γονείς δεν αναγνωρίζουν το πρόβλημα», επισημαίνει η κ. Γληνού. «Το μεγαλύτερο ποσοστό έχει άγχος να μπορέσουν τα παιδιά να ακολουθήσουν αυτό το πρόγραμμα, συγκρίνεται με άλλες οικογένειες, χάνεται μέσα σ’ αυτό. Εμείς ζητάμε να προσπαθήσουν να σχετιστούν με τα παιδιά τους. Λείπει η σχέση. Η επικοινωνία περιορίζεται στο “πότε θα διαβάσεις;”, “διάβασες;”. Οι γονείς δυσκολεύονται οικονομικά, έχουν άγχος και ενοχές και φόβο ότι αν δεν το κάνουν αυτό, δε θα είναι καλοί γονείς. Καλός γονιός, όμως, είναι αυτός που θα σχετιστεί με το παιδί του. Τα παιδιά θέλουν αγάπη και χρόνο να διασκεδάσουν και να χαλαρώσουν. Πρέπει να ακούσουν τις ανάγκες των παιδιών τους».

Επιτυχία ή ευτυχία;

Όπως λέει η ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια Έρα Μουλάκη, η υγιής τεμπελιά είναι πολύ ενοχοποιημένη στην Ελλάδα. «Έχει βρεθεί ότι τα παιδιά χρειάζονται πολύ ελεύθερο χρόνο για να αφομοιώσουν αυτά που μαθαίνουν, αλλά και για να αναπτύξουν την αυτονομία τους και τη δημιουργικότητά τους. Ελεύθερος χρόνος σημαίνει αδόμητος χρόνος. Χωρίς κανόνες του ενήλικα. Το παιδί μπορεί και να βαρεθεί, αλλά δεν είναι χαμένος χρόνος. Είναι τότε που το παιδί μπορεί να “χωνέψει” πράγματα, να δημιουργήσει έναν εσωτερικό διάλογο».

Όμως, ο τρόπος που χειριζόμαστε τον χρόνο των παιδιών μας αντανακλά τον τρόπο που μεταχειριζόμαστε και τον εαυτό μας. «Είναι μια παθογένεια της κοινωνίας μας», συνεχίζει η κ. Μουλάκη. «Κι εμείς τρέχουμε χωρίς να σκεφτόμαστε τίποτα. Συνέχεια κάνουμε κάτι χωρίς να μένουμε ποτέ με τον εαυτό μας. Ως κοινωνία εστιάζουμε στην επιτυχία και όχι στην ευτυχία, στον στόχο και όχι στις συνθήκες που θα δημιουργήσουμε για να τον πετύχουμε. Κάπως έτσι, δεν έχουμε χρόνο να αγαπήσουμε το μάθημα, πρέπει απλώς να πάρουμε το πτυχίο».

Ελεύθερο παιχνίδι

Η ψυχολόγος και ειδική παιδαγωγός Χρύσα Παπακυργιάκη θα αναφερθεί στα σκανδιναβικά μοντέλα εκπαίδευσης. «Εκεί ενισχύεται το ελεύθερο παιχνίδι, γιατί θεωρείται φορέας μάθησης. Εδώ τα παιδιά θα παίξουν μπάσκετ, το οποίο όμως είναι οργανωμένη δραστηριότητα. Εμείς οτιδήποτε άλλο το βλέπουμε χάσιμο χρόνου. Και ανεβάζουμε συνεχώς τον πήχη. Όμως, σε όσο περισσότερες δραστηριότητες γράφουμε το παιδί τόσο πιο δύσκολο γίνεται να είναι καλό σε μία. Δεν μπορεί να ασχοληθεί με κάτι που του αρέσει πραγματικά ή ακόμα και να καταλάβει τι του αρέσει».

Δύο συμβουλές

Τι μπορούμε, ωστόσο, να κάνουμε πρακτικά; «Αποφεύγουμε να γράφουμε το παιδί μας σε περισσότερες από δύο δραστηριότητες και αποφεύγουμε κάθε είδους εξετάσεις στο δημοτικό, εάν βλέπουμε ότι το παιδί είναι στρεσαρισμένο. Ας δώσουν για διπλώματα π.χ. ωδείου ή καράτε στο γυμνάσιο και ας καθυστερήσουμε τα διπλώματα των αγγλικών για το λύκειο».

Εξωσχολικές δραστηριότητες