Του Δημήτρη Ρηγόπουλου
Δημοσιογράφος
Η ιδέα ότι μόνο η επιβεβαιωμένη σεξουαλική πράξη χωρίς τη συναίνεση της μιας ή της άλλης πλευράς συνιστά κακοποίηση είναι παρωχημένη ήδη από τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες.
Ας συμφωνήσουμε ότι αυτό είναι η πιο βάρβαρη εκδοχή της σεξουαλικής κακοποίησης. Υπάρχουν, όμως, κακοποιήσεις που δεν έχουν καθόλου σεξ μέσα. Αν θέλουμε να το διευρύνουμε ακόμη περισσότερο, μπορούμε να ισχυριστούμε ότι μεγάλος αριθμός κακοποιήσεων παιδιών ή εφήβων από γονείς ή μέλη του συγγενικού τους περιβάλλοντος, από δασκάλους και καθηγητές δεν περιλαμβάνει την παραμικρή σωματική επαφή· ούτε καν τις πατρικές ή μητρικές σφαλιάρες, τις «ξανάστροφες», τις «ανάποδες», πρακτικές ιδιαίτερα δημοφιλείς στην Ελλάδα μέχρι τη δεκαετία του 1980.
Το ρεπερτόριο είναι, δυστυχώς, απεριόριστο: από λεκτική βία και ιδιαίτερα επώδυνους (για το παιδί) ψυχολογικούς εκβιασμούς μέχρι την απόρριψη, τη λοιδορία και την περιφρόνηση.
Ωστόσο, υπάρχει ένας κοινός παρονομαστής που διατρέχει τις κακοποιήσεις σε όλες τους τις μορφές: το θύμα κουβαλάει από την αρχή την αμφιβολία ότι ίσως «έβαλε το χεράκι του», ότι «δικαίως» ένα μέρος της ευθύνης βαρύνει το ίδιο. Εδώ μπαίνουμε σε μια γκρίζα ζώνη, που σχεδόν πάντα λειτουργεί υπέρ του ενηλίκου. Το παιδί δε θα μιλήσει, διότι εσωτερικεύει την ενοχή και πιστεύει (διαισθητικά) ότι ο χρόνος θα δουλέψει ιαματικά· το «κακό» με κάποιο τρόπο θα ξεχαστεί, θα είναι σαν να μη συνέβη ποτέ. Αλλά, όπως μας δείχνει η περίπτωση της Σοφίας Μπεκατώρου, πρόκειται για παιδική (ή εφηβική) αφέλεια που μεταθέτει το πρόβλημα στο μέλλον, μία ακόμη στρατηγική επιβίωσης. Η «βόμβα» βρίσκεται κρυμμένη στην ψυχή και στο σώμα, και σκάει στα χέρια του θύματος σε ανύποπτο χρόνο.
Όλα αυτά τα ξέρουν οι πρωτοετείς φοιτητές Ψυχολογίας. Το πρόβλημα είναι ότι δεν τα ξέρουν πολλοί γονείς, πολλοί δάσκαλοι, πολλοί καθηγητές. Όχι απαραιτήτως για να προλάβουν «καταστάσεις», αλλά για να διευκολύνουν τα παιδιά και τους εφήβους να μιλήσουν όταν πρέπει.
Επομένως, τώρα, για κάθε (υπαρκτό) κίνδυνο να «καούν» και τα χλωρά δίπλα στα ξερά, ας αναλογιστούμε πόσα κλειστά στόματα θα ανοίξουν. Η ελληνική κοινωνία αυτές τις ημέρες κάνει μερικά μεγάλα βήματα μπροστά. Μπορεί μερικές φορές να είναι άτσαλα, ωστόσο μας πηγαίνουν μπροστά.
Ας κρατήσουμε αυτό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου